Πέμπτη 7 Μαΐου 2015

Ετερογένεια και Πολυπολιτισμικότητα στη Λεμεσό




Ετερογένεια και Πολυπολιτισμικότητα στη Λεμεσό. Απασχόληση των Μεταναστών, ή «Πολιτικοί και Εργασιακοί Μετασχηματισμοί» για τους κάτοικους Λεμεσού;

Η Λεμεσός, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κύπρου και ο μεγαλύτερος Δήμος του νησιού. Μετά την τουρκική εισβολή και την κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού, η οποία πραγματοποιήθηκε το 1974, έχει γίνει ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα – λιμάνια, της Μεσογείου για τη μεταφόρτωση των εμπορευμάτων καθώς επίσης εξυπηρετεί και ως διαμετακομιστικός σταθμός. Ως εκ τούτου, η Λεμεσός εξελίσσεται ραγδαία και είναι στην πραγματικότητα ένα από τα σημαντικότερα κέντρα ναυτιλίας, τουρισμού, εμπορίου και παροχής υπηρεσιών στην περιοχή. Η Λεμεσός είναι επίσης γνωστή για τη μακρά παράδοση σε θέματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να παρακολουθήσουν ένα μεγάλο αριθμό δραστηριοτήτων και να επισκεφθούν πολλά μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, οι οποίοι παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και οι οποίοι συνδυάζουν με μοναδικό τρόπο, Αρχαία, Φραγκικά, και βυζαντινά μνημεία καθώς και άλλες, σύγχρονες ιστορικές καταβολές.

Όπως και άλλες χώρες της λεκάνης της Μεσογείου η Κύπρος έχει ιστορικά υπάρξει μία χώρα αποστολής, εξάγοντας μετανάστες σε πλουσιότερες χώρες, στο βαθμό που ο αριθμός των Κυπρίων που ζουν σήμερα στο εξωτερικό πλησιάζει τον πληθυσμό του νησιού. Από το 1980, ωστόσο η κυβέρνηση και το ελεγχόμενο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει βιώσει πολλές μεγάλα κύματα μετανάστευσης, κυρίως ως αποτέλεσμα του εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου, τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, τον πόλεμο του Κόλπου, τις συγκρούσεις στη Γιουγκοσλαβία και την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2004. Η κυπριακή κυβέρνηση η οποία είχε αναπτύξει τα τελευταία χρόνια διάφορες πολιτικές ποικιλοτρόπως, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση των διαφόρων ομάδων μεταναστών. Η πολυπολιτισμική αφομοίωση και τα μοντέλα επισκεπτώνεργαζομένων, συνυπάρχουν πλάι σε μια χώρα όπου η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την ένταξη της στην Ευρώπη (Τουρκία), βρίσκεται ακόμα στην αρχή.

Η εσωτερική μετανάστευση από το 1960 και η εισροή εκτοπισθέντων μετά τα γεγονότα του 1974 αύξησε σημαντικά τον πληθυσμό της Λεμεσού και τα προάστια της. Πιο πρόσφατα, διάφορες παγκόσμιες εκδηλώσεις έχουν στείλει πολλές ομάδες ανθρώπων στη Λεμεσό προς αναζήτηση ευκαιριών μετεγκατάστασης. Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 έφερε ακόμη περισσότερες αλλαγές στο δημογραφικό χαρακτήρα της Λεμεσού. Η Λεμεσός είχε ένα πολυγλωσσικό και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα από τους αρχαίους χρόνους. Αυτό, ωστόσο, τώρα είναι πιο εμφανές από ποτέ, και αυτό αντανακλάται σε όλες τις πτυχές της ζωής.

Λόγω της γεωγραφικής θέσης της Λεμεσού, άνθρωποι από όλο τον κόσμο αποκαλούν την Λεμεσού ως το σπίτι τους. Τα τελευταία χρόνια, άλλες γλώσσες, όπως ρωσικά, αραβικά, ινδικά, ή Βιετναμέζικα ακούγονται στον δρόμο, και ένα μίγμα των πολιτισμών είναι εμφανής στην καθημερινή ζωή και σε πολιτιστικές και διαπολιτισμικές εκδηλώσεις.

Η περιοχή της Λεμεσού έχει πληθυσμό περίπου 225.000 κατοίκους. Η αστική περιοχή της πόλης αποτελείται από τους 6 Δήμους και κατοικούνται από 176.700 άτομα. Η πλειοψηφία, Ελληνοκυπρίων, (οι αυτόχθονες κάτοικοι), αποτελούν το 83% του πληθυσμού της πόλης. Οι αλλοδαποί αποτελούν το 17% του συνόλου των κατοίκων της Λεμεσού. Οι πιο σημαντικές μειονοτικές ομάδες προέρχονται από: το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα, τη Ρωσία, τις Φιλιππίνες και το Βιετνάμ.

Όσον αφορά την κοινωνία των πολιτών, είναι αξιοσημείωτο ότι η πολυτάραχη ιστορία του νησιού έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις γενιές των Κυπρίων που σήμερα θα στελέχωναν την κοινωνία των πολιτών στην Κύπρο. Η προσήλωση σε αυτές τις αξίες, από καιρό σε καιρό, αποτέλεσαν «πανάκεια» και έχουν ως αποτέλεσμα την μισαλλοδοξία στην αντίθετη άποψη. Η μισαλλοδοξία αυτή έχει εισχωρήσει και σε άλλους τομείς του κύπριου πολίτη, ιδιαίτερα προς τους μετανάστες. Ένα κύμα ξενοφοβίας έχει καλλιεργηθεί και από τους κατοίκους Λεμεσού προς τους μετανάστες, κυρίως διότι η Λεμεσός η οποία διαθέτει λιμάνι (εύκολα προσβάσιμο σε παράτυπους μετανάστες), και είναι ίσως η πόλη με την μεγαλύτερη προσέλευση μεταναστών. 

Απασχόληση των Μεταναστών στην Λεμεσό

Όπως προκύπτει από στοιχεία της έρευνας των (Δημητρίου, Ηλία, Χριστοδούλου, 2008), το ποσοστό των μεταναστών που απασχολείται με μόνιμη εργασιακή απασχόληση στην Λεμεσό είναι 58,9%. Ο υπόλοιπος μεταναστευτικός πληθυσμός δηλώνει σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, προσωρινή και εποχιακή εργασία σε ποσοστό που ανέρχεται το 30,8%. Ενώ μόλις το 2,0%, δηλώνει ότι, απασχολείται με οικιακές εργασίες και ένα ποσοστό της τάξεως του 6,4%, δηλώνει άνεργο. Μια σημαντική διαφοροποίηση εντοπίζεται σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, μεταξύ της απασχόλησης των δύο φύλων:  Η πρόσληψη και απασχόληση σε μόνιμη εργασία γίνεται περισσότερο στις γυναίκες με ποσοστό 77,8%. Αντίθετα το πρόβλημα ανεργίας στις γυναίκες είναι σε αρκετά μικρή κλίμακα μόλις στο (6,4%). 

Αναφορικά με την εποχική εργασία όπως προκύπτει με στοιχεία της έρευνας, (πρόκειται για απασχολούμενους στον τουριστικό τομέα, καθώς και για απασχόληση αγροτικών και γεωργικών επαγγελμάτων), το ποσοστό, ανέρχεται στο 2,0%, και αφορά μόνο τους άντρες μετανάστες. Η πλειοψηφία των απασχολούμενων μεταναστών (86,0%), είναι «απασχολούμενοι σε Κύπριο εργοδότη» και μόνο το 1,7% είναι «αυτοαπασχολούμενοι»,  γεγονός που καταδεικνύει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η επιχειρηματική δραστηριότητα των μεταναστών.  Ελάχιστο είναι, και το ποσοστό (4,0%), των εργαζομένων σε «εργοδότη αλλοδαπό».

Όσον αφορά τους άντρες και τις γυναίκες μετανάστες, υπάρχουν αρκετά σημαντικές διαφορές αναφορικά με τον ρόλο εργασίας τους, στο επάγγελμα. Στη κατηγορία των αυτοαπασχολούμενων, σύμφωνα με την έρευνα, ενώ το ποσοστό των γυναικών είναι μηδενικό το ποσοστό των αντρών ανέρχεται στο 3,2%. Στη κατηγορία των «απασχολούμενων σε Κύπριο εργοδότη», το ποσοστό των γυναικών είναι αρκετά μεγαλύτερο από αυτών των αντρών, εφόσον πλησιάζει το 93,8%  και το 78,8% αντίστοιχα. Στη κατηγορία των «απασχολούμενων σε εργοδότη αλλοδαπό» το ποσοστό των ανδρών ανέρχεται στο (6,4%), και είναι αρκετά μεγαλύτερο, σε σχέση με αυτό των γυναικών που είναι μόλις στο (1,4%). Το γεγονός αυτό καθιστά σαφές ότι, ο ανδρικός πληθυσμός αξιοποιεί περισσότερο τα κοινωνικά δίκτυα των μεταναστών, που έχουν αναπτυχθεί, στην πόλη της Λεμεσού…….

(…για περισσότερα, βλέπε, Δημητρίου, Ηλία, Χριστοδούλου, 2008. Η Οικονομική Ένταξη των Μεταναστών στην Κύπρο. (Το Παράδειγμα του Δήμου Λεμεσού, σελ. 75).

Σε συνέντευξη που έδωσε πριν τέσσερις μήνες νεαρή μετανάστρια από την Βουλγαρία στην συνάδελφο Μαρία Δράκου, εξηγεί τους λόγους που έχει έρθει στην Κύπρο. Η νεαρή μίλησε για τα οικονομικά αδιέξοδα που αντιμετώπιζε στην χώρα της, την μετανάστευση της, στην Κύπρο, και τις ευκαιρίες απασχόλησης που είχε στο νησί. Από όλες τις πόλεις ξεχωρίζει την Λεμεσό, καθώς όπως εξηγεί η νεαρή μετανάστρια, μπορούσε να απασχοληθεί και σε διπλή εργασία, και αυτό γιατί της ημέρες που μπορούσε να ξεκουράζεται απασχολείτο σε δεύτερη εργασία, απεκομίζοντας επιπλέον εισόδημα. Αισθάνεται ωστόσο χαρούμενη, καθώς αν και ζει και εργάζεται σε μια πόλη και μια χώρα αρκετά μακριά από την πατρίδα της, η Λεμεσός ήταν το μέρος στο οποίο είχε γνωρίσει τον σύζυγο της.

(για περισσότερα ….. https://www.youtube.com/watch?v=L1JbdDbm0zE)

Σε συνέντευξη που έδωσε μετανάστρια ασιατικής καταγωγής, στον συντάκτη, η μετανάστρια διαμένει αρκετά χρόνια και απασχολείται στην Κύπρο, κυρίως ως οικιακή βοηθός. Η μετανάστρια απάντησε ότι είναι αρκετά ευχαριστημένη με τις συνθήκες απασχόλησης αν και δεν τηρούνται οι ώρες απασχόλησης που είναι νομικά κατοχυρωμένες, βάσει του συμβολαίου της, μεταξύ άλλων η μετανάστρια δήλωσε ……

                                           (*το παρόν, αποτελεί συνέντευξη ήχου, και δεν 
                                     έχει άμεση σχέση με όλες τις εικόνες που προβάλλονται)



…….Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι προθέσεις της μετανάστριας για το μέλλον είναι να παραμείνει και να απασχοληθεί στην Κύπρο, αν και όπως δήλωσε η ίδια, δέχεται πιέσεις από την οικογένεια της να γυρίσει πίσω. Ο σύζυγος και τα δύο από τα τρία της παιδιά, βρίσκονται στην χώρα τους. Η μετανάστρια διαβιώνει με το ένα της παιδί, στον τόπο εργασίας της και δέχεται συνεχώς επικλήσεις από την οικογένεια της, να επιστρέψει στην χώρα της. Ωστόσο η μετανάστρια είναι αρκετά ευχαριστημένη στην Κύπρο με τις συνθήκες απασχόλησης της, και θα ήθελε να μείνει όσο το δυνατόν περισσότερο, (για περισσότερα, βλέπε αρχείο συνεντεύξεων Σταύρου Χαραλάμπους, στο http://politicantis.blogspot.com/).






Σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι αποτελεί πρόκληση για την Κύπρο το ζήτημα της μετανάστευσης. Πιο συγκεκριμένα σε άρθρο του sigmalive ο πρόεδρος μεταξύ άλλων αναφέρει ότι ενόσω η Κύπρος τελεί υπό καθεστώς του προγράμματος στήριξης, η πιθανότητα η Κύπρος η να συνεισφέρει σε προβλήματα μετανάστευσης είναι ελάχιστη. Επιπλέον τόνισε ότι η Κύπρος είναι σε θέσει να προσφέρει με κάθε τρόπο την εμπειρία της σε διαβουλεύσεις επί του συγκεκριμένου προβλήματος.